Een antwoord op het fileprobleem zou kunnen zijn de aanleg van nieuw asfalt. Zo'n oplossing blijkt vaak van tijdelijke aard te zijn: in korte tijd slibt de nieuwe weg weer dicht. Dit verschijnsel, dat een verruiming van mogelijkheden slechts van korte duur is, doet zich ook voor op andere gebieden. De nieuwe financiële mogelijkheden die een salarisverhoging biedt, bestaan slechts enkele maanden. Daarna ontstaat er weer een chronisch geldgebrek. Een dag structureel minder werken levert een zee aan vrije tijd op. Echter, het is van korte duur. De vrije tijd wordt snel opgeslokt door activiteiten die kennelijk ineens noodzakelijk zijn.
Voor geheugenopslag geldt het zelfde. Computers kunnen hun werk doen bij de gratie van het bestaan van (computer)geheugen. Daarin kunnen gegevens voor tijdelijke of permanente duur worden bewaard. In het begin van het computertijdperk namen deze geheugens enorm veel ruimte in. Ook waren ze peperduur. Nu kun je al voor een paar euro een memory stick kopen waarop je de inhoud van een boekenkast kwijt kunt.
Je hoeft tegenwoordig echt niet meer op de kleintjes te letten.
Als proef op de som maken we een nieuw document aan in Word, versie Office 2003. We toetsen er een enkele komma in en slaan het op de harde schijf op.
Hiervoor blijkt 26 kB nodig te zijn.
Is dat veel?
Voordat je op die vraag antwoord kunt gegeven moet je weten hoeveel 26 kB precies is.
Een kB staat voor kilobyte, oftewel duizend byte. Een byte is een hoeveelheid geheugen die benodigd is om een teken, bijvoorbeeld een komma, op te slaan. Een komma in een Word-document heeft dus 26.000 tekens aan geheugenruimte nodig. Die komma zal er best wel staan, maar wat staan die andere 25.999 tekens daar te doen?
"Vroeger," vertelt Opa, "was geheugenruimte schaars en duur. Op het werk stonden twee computers: een grote en een kleine IBM. Op de grote draaide 24 uur per dag 'de productie'. Overdag kwamen daar nog eens de programmeurs bij die hun pas ontworpen programma's gingen testen. Dat gebeurde allemaal op die ene computer!"
Wat voor geheugenruimte heb je daar dan wel niet voor nodig, hoorde Opa het kraken in de hersentjes van kleinzoon.
"Luister, jongen. Er was een feestje in het computercentrum toen het geheugen van de computer verdubbeld werd van 512 naar 1024!"
Opa benoemde bij dat getal bewust niet de eenheid.
"Waren dat mB's," vroeg de jongen, die het maar klein hield. Een megabyte, het formaat van een bescheiden digitale foto, is duizend keer een kB.
Opa lachte fijntjes, alsof hij zijn kleinzoon na een spannende schaakpartij zojuist mat had gezet.
"Dat waren kilobytes!".
"Er was ook een kleine computer," vervolgde Opa, "met een geheugen van 32 kB. Op die machine werkten een paar programmeurs die programma's in machinetaal konden schrijven. Dat was erg moeilijk!".
Opa glom van trots; de jongen wist meteen dat Opa zo'n specialist was.
"Beide computers vulden de computerzaal. Reken maar dat jouw pc veel meer kan dan die twee computers samen."
Veertig jaar later weten we dat de "kleine" computer van toen nu nog maar net toereikend is om er een enkele komma in op te slaan.
Wie maakt daar nou nog een punt van?