De terugkeer van de verloren zoon
In een platenzaak in Plymouth deze zomer kwam ik tot mijn eigen verrassing weer tot het besef dat ik een fan ben van Jeff Beck. Opvallend is dat dit juist in Plymouth moest gebeuren, een stad die verbonden is met oorlogsgeweld. Plymouth werd gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog en was later uitvalsbasis voor de Britse vloot rechtstreeks de Falklandoorlog in. Was het dit decor dat mij terugbracht naar Jeff Beck?
Vanaf het allereerste begin ben ik fan van deze Engelse tovenaar op snaren, maar decennia lang was ik dat vergeten. Of ik had het verdrongen. Ik denk dat ik ook een beetje werd ontmoedigd door de harde variant van zijn veelzijdigheid aan stijlen op de elektrische gitaar. Want naast melodieus gitaarspel met prachtige in elkaar overvloeiende noten die engelen kunnen laten huilen, speelt hij ook jazz en hard rock. Dat laatste doet hij niet gewoon hard, maar heel hard, waardoor de muziek klinkt als een heimachine die onder begeleiding van cirkelzagen, kettingzagen en bladblazers betonnen palen in de grond stampt en dan vergeet ik nog de vlakschuurmachine te noemen. Had je geen migraine, je zou het zo krijgen. Ik had toen geen zin in in al dat geweld. Het leidde mij af van de ware doelen van het leven.
Mijn bewondering voor de beste gitarist onder de gitaristen die zo kunnen spelen als Jeff Beck doet, begon met 'Shapes of things', een hitje van The Yardbirds uit 1966. Dat was tevens mijn eerste single, hoewel ik dat ook zou kunnen beweren van 'Wasted Words' van The Motions of 'You Really Got Me' van The Kinks en dat kan natuurlijk niet allemaal tegelijk en misschien was toch 'Rock and Roll Music' van The Beatles mijn eerste plaatje. Maar voor een stukje als dit past zo'n bewering wel. Hoe dan ook, Jeff Beck kwam in mijn leven met een waanzinnige gitaarsolo. Dit was nieuw, je hoorde hem als een van de eersten gebruik maken van fuzz box en feedback.
Deze zomer in Engeland zag ik die typisch Britse mannen rondlopen. Je kan aan hen goed zien dat Groot-Brittannië een eilandenrijk is. Fysieke grenzen zorgen ervoor dat 'Europese' invloeden nauwelijks binnen kunnen komen en dat het typisch Britse, wat dat dan ook mogen zijn, niet makkelijk het continent bereikt. Kijk naar het hoofd van Paul Weller of Keith Richards en je weet wat ik bedoel. Zwart, steil haar, een mager gezicht, tenger lijf. Schoonheid is niet het eerste waar je aan denkt als je een Britse man ziet. Zeker niet als je hem naast een Fransman of Italiaan zet, voor wie presentatie van levensbelang is: modieuze kleren, stijlvol schoeisel, elk haartje op zijn plaats. Britse mannen daarentegen zijn stuk voor stuk zonen van mijnwerkers. Met het roet in de huidplooien, de haren vet geplakt op de schedel en ogen die lijken te vertellen over een zwaar arbeidersleven.
Jeff Beck is zo'n eenvoudige Engelse jongen. Jeans, een vaal shirt, blote armen die net een steeksleutel hebben weggelegd. Dat zou trouwens werkelijk het geval kunnen zijn. Want sleutelen aan oude bolides is zijn favoriete bezigheid. Dit tot afgrijzen van de platenbonzen. Meer dan eens heeft Jeff bij het ontrafelen van het geheim van een motorblok een arm, hand of vinger verwond. De handen van Jeff Beck, die moet je als hij geen gitaar speelt in een kluis bewaren.
Pas hoorde ik zijn nieuwste album 'Emotion and Commotion', waarover later meer. Zo kwam na lange tijd Jeff Beck terug in mijn leven. Een prachtig album, tevens een bron voor het ontdekken van nieuwe artiesten, zoals Imelda May, waarover ook later meer. Ik luisterde daardoor weer naar zijn oude hits met The Yardbirds. En op vakantie in Engeland werd ik helemaal ondergedompeld in de Engelse popmuziek. British pop, daarmee begon voor mij de muziek.
In een platenzaak in Plymouth keek ik schijnbaar toevallig naar de albums van Jeff Beck. Het waren er veel, zo'n aanbod vind je in geen enkele Nederlandse platenzaak. Ik bekeek de hoesjes. Op de foto's keek Jeff Beck mij aan in al zijn Engelse eenvoud, recht in de ogen, alsof hij wilde vragen 'weet je nog hoe het allemaal begon?' Ook zag ik die Britse mannen om mij heen, die mijnwerkerszonen die aandrongen. Dat was het moment dat voor mij een doel in mijn leven duidelijk werd. Ik telde mijn verjaardagsgeld en kocht zo veel Jeff Beck albums als het budget mij toeliet.
Jeff Beck geeft op 13 oktober 2010 een concert in Nederland.
[30 juli 2010]