Hoe de Kromme Rijn de geest scherpt
Wat voor gedonder is dat toch telkens binnen de Indische families? Verstoorde verhoudingen komen daar net zo vaak voor als files in de ochtendspits. Lastige karaktereigenschappen, onvermogen tot vergeven en latent achterdocht verstoren familiebanden zelfs over generaties heen. Hier is iets aan de hand. Maar wat?
Die vraag kwam onlangs ter sprake tijdens een wandeling langs de Kromme Rijn met een vriendin. Of een nicht, want dat is eigenlijk nooit duidelijk bij Indische families waar ouderen die geen familie zijn oom of tante worden genoemd. Mijn wandelgenoot is de dochter van de zus van de man van een echte tante, dus misschien wel familie maar dan wel van een hele koude kant.
Als wij wandelen zien we bij wijze van spreken niets van de omgeving, zo druk zijn wij zaken van levensbelang aan het behandelen. Dat dateert al vanaf de puberleeftijd. Aan elkaar konden we de verhalen kwijt over onze sores met betrekking tot het andere geslacht. Luddevedu enzo. Niet dat het tot oplossingen leidde, maar er werd wel geluisterd. Want we waren de oren waarin frustratie werd gegoten. Je hoefde zelf niets te zeggen, alleen maar te luisteren met een gezicht vol begrip.
Tijdens een flauwe bocht in die afgedamde rivier kwamen onze families ter sprake en na een uur leidde dat tot bovenstaande verzuchting. We wisten het antwoord ook: de oorlog. Want onze ouders, de eerste generatie die dat heeft gemaakt, hebben stuk voor stuk zowel fysiek als mentaal zwaar daaronder te lijden gehad. Geen een uitgezonderd. Want iedereen was
slaaf aan de Birma-spoorlijn (check) of dwangarbeider in Japan (check) of buitenkamper (check) of anderszins gevangen in een Jappenkamp (check) en dit allemaal tijdens WO II. Daarna begon weer een oorlog. Nieuwe trauma’s.
Dat is best lastig als jonge volwassenen zich bezig zouden moeten houden met het veroveren van het andere geslacht om een gezin te kunnen stichten. Dat kon deze generatie niet eerder doen dan twee oorlogen en gruwelijke ervaringen later. Probeer dan maar eens een leuk gezinnetje te stichten, als je ‘s nachts geplaagd wordt door demonen. Dat kan niet. De oorlog heeft deze mensen van binnen gedeformeerd. De schade is zo groot dat trauma’s generatie op generatie worden doorgegeven. En dat dat de reden is van gemankeerde verhoudingen in volgende generaties.
Nadat we tot deze conclusie waren gekomen, rondden we verguld van het zojuist verworven inzicht een volgende bocht van de Kromme Rijn. Het was weer eens een mooie wandeling.
[2 oktober 2017]